Viện Thổ nhưỡng Nông hoá, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Phú Yên phối hợp với một số cơ quan liên quan đang triển khai nhiệm vụ “Đăng ký bảo hộ và quản lý chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm cá chình bông của tỉnh Phú Yên” nhằm bảo hộ quyền và lợi ích chính đáng cho người tiêu dùng và nâng cao giá trị của sản phẩm trên thị trường.
Cá chình bông (Anguilla marmorata) được xem là một thực phẩm bổ dưỡng. Theo y học cổ truyền, thịt và một số bộ phận của cá chình bông được dùng để làm thuốc. Giá thu mua trên thị trường trong nước hiện nay là 500.000 - 800.000 đồng/kg.
Tỉnh Phú Yên có bờ biển dài gần 200 km, có nhiều dải núi nhô ra biển hình thành các vùng eo, vịnh, đầm phá. Đồng thời có các vùng bãi triều nước lợ, cửa sông tạo ra các dòng hải lưu giàu dinh dưỡng là các bãi đẻ và sinh trưởng của các loài thủy sản, là điều kiện thuận lợi cho phát triển nuôi thủy sản ven biển nước mặn và lợ, trở thành ngư trường khai thác cá chình bông giống đáp ứng nhu cầu trong và ngoài tỉnh.
Ở Phú Yên, cá chình bông giống thường được đánh bắt ở sông Bàn Thạch (Đông Hòa), đập Tam Giang (Tuy An). Hàng năm, vào cuối tháng Chạp, đầu tháng Giêng (âm lịch) là thời gian đánh bắt cá giống. Giống cá chình bông Phú Yên nổi tiếng toàn quốc, chiếm tỷ lệ 80-90% lượng cung toàn quốc.
Nghề nuôi cá chình bông đã giúp nhiều hộ nông dân “đổi đời”, đưa kinh tế - xã hội của địa phương phát triển. Hiện nay, mô hình nuôi cá chình bông thương phẩm đã được nhân rộng. Tuy nhiên, chi phí đầu vào cao dẫn đến sức cạnh tranh kém nên tính bền vững không cao. Hơn nữa, đa số người dân vẫn nuôi theo mô hình nhỏ lẻ, chưa thực sự đầu tư mở rộng mô hình.
Xuất phát từ thực tiễn đó, Viện Thổ nhưỡng Nông hoá, thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với một số cơ quan liên quan đang triển khai nhiệm vụ “Đăng ký bảo hộ và quản lý chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm cá chình bông của tỉnh Phú Yên”. Viện đã xây dựng các điều kiện, phương tiện phục vụ quản lý và khai thác, phát triển chỉ dẫn địa lý (CDĐL) phù hợp với điều kiện của địa phương, khu vực và tính chất đặc thù của sản phẩm cá chình bông Phú Yên được bảo hộ. Xây dựng hệ thống công cụ phục vụ quản lý và kiểm soát chất lượng sản phẩm được bảo hộ CDĐL trong đó có hệ thống cơ sở dữ liệu trực tuyến phục vụ quản lý, kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Việc sớm xây dựng CDĐL cho cá chình bông Phú Yên sẽ góp phần nâng cao chuỗi giá trị của sản phẩm từ con giống, chế độ thức ăn, chất lượng sản phẩm, truy xuất nguồn gốc. Đồng thời, bảo hộ quyền và lợi ích chính đáng cho người tiêu dùng và sản xuất; nâng cao giá trị, phát huy danh tiếng của sản phẩm cá chình bông Phú Yên; giúp người nuôi, người kinh doanh sản phẩm đạt hiệu quả kinh tế cao, nâng cao nhận thức của người nuôi theo quy trình chặt chẽ, tạo ra những sản phẩm giá trị; góp phần vào phát triển du lịch gắn sản phẩm với vùng địa danh và phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Qua đó, góp phần tuyên truyền về sở hữu trí tuệ tới người dân tại các vùng nuôi cá chình bông nói chung và địa phương nói riêng.
Tin, ảnh: Linh Chi
